Yayın Etiği

YAYIN ETİĞİ

Dergide uygulanan yayın süreçleri, bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde üretimine, gelişimine ve dağıtımına temel teşkil etmektedir. Bu doğrultuda uygulanan süreçler, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesine doğrudan yansımaktadır. Hakemli çalışmalar bilimsel yöntemi somutlaştıran ve destekleyen çalışmalardır. Bu noktada sürecin bütün paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. Uluslararası Türkoloji Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi (ULUTURKAD) yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıdaki etik sorumlulukları taşıması beklenmektedir. Ulusal hakemli bir dergi olan ULUTURKAD, daha önceden başka yerlerde yayımlanmamış olan araştırmaları ve makaleleri yayımlar.

 

Yazarların Etik Sorumlulukları

Bilimde güven, bilimsel dürüstlüğün temelini oluşturur. Bütün bilim insanları güvene ve dürüstlüğe dayalı değerleri korumakla sorumludur. Bilimsel araştırmaya katılanların, her zaman bağlı olmaları gereken ilkeler vardır. Bu ilkeler aşağıda belirtilmiştir.

  • Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.
  • Çalışmanın oluşturulmasında içeriğe entelektüel açıdan katkı sağlamayan kişiler, yazar olarak belirtilmemelidir.
  • Yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
  • Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.
  • Yazar(lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye sahip olmalıdır.
  • Yazar(lar)ın yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
  • Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayınlanmış çalışma Uluslararası Türkoloji Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi'ne gönderilemez.
  • Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.

 

Editörlerin Etik Görev ve Sorumlulukları

Editörler, Uluslararası Türkoloji Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi'nde yayınlanan her yayından sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki sorumlulukları taşımakla yükümlüdür:

  • Hakemlerin, yazarların ve okurların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarfetme,
  • Sürekli olarak derginin gelişimine katkıda bulunma,
  • Dergide yayınlanan çalışmaların niteliksel ve biçimsel gelişimlerini arttırmaya yönelik çalışmalarda yapma,
  • Fikir özgürlüğünü destekleme,
  • Akademik açıdan bütünlüğü sağlanma,
  • Fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini yürütme,
  • Dönüt, düzeltme ve açıklama gerektiren konularda yayın açısından şeffaflık gösterme.

Bu kapsamda Editör ve editör takımı;

  • Hakem değerlendirme sürecinin gizli olduğu ve üçüncü kişilerle paylaşılmaması gerektiğini bilmelidirler.
  • Din, dil, ırk, cinsiyet, milliyet, kıdem veya kurumsal ilişki gözetmeksizin editör ve editör takımı dergiye gönderilen ve yayımı uygun görülen her çalışmaya tarafsız tutum sergilemelidirler.
  • Dergiye gönderilen bir makalenin intihal olduğu, başka yerde yayımlanma aşamasında olduğu veya yayımlandığına ilişkin bir iddia karşısında dergi editörü durumu editör takımı ile araştırmak durumundadır.

 

Hakemlerin Etik Sorumlulukları

Yapılan araştırmaların "körleme hakemlik" ile değerlendirilmesi yayın kalitesini belirleyen en önemli etkenlerdendir. Bu süreç yayının objektif ve bağımsız değerlendirilmesine dayanak oluşturmaktadır. Uluslararası Türkoloji Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla yazarlara iletilir. Bu bağlamda Uluslararası Türkoloji Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi için çalışma değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:

  • Hakemler uzmanlık alanları dışındaki çalışmaları kabul etmemelidir.
  • Hakemler çalışmaları tarafsızlık ve gizlilik ilkeleri içerisinde değerlendirmelidir.
  • Hakemler gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. 
  • Hakemler din, dil, ırk, cinsiyet, milliyet, kıdem, ticari kaygı veya kurumsal ilişki gözetmeksizin uygun görülen her çalışmaya tarafsız tutum sergilemelidirler.
  • Hakemler değerlendirmeyi çalışmaya katkı sağlayıcı ve kibar bir dille yapmalıdır. 
  • Hakemler çalışmanın intihal olduğu ya da önceden başka bir yerde yayımlandığı anlaşılması üzerine hakemler durumu editöre bildirmelidirler.
  • Hakemler değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmelidir.